Daha Üretken Bir Hayat İçin EISENHOWER MATRİSİ

• Ömer ÜNER
• ,
• 562 Görüntüleme

Amerika Birleşik Devletleri’nin 34. başkanı olan Dwight Eisenhower hayal edebileceğiniz en üretken hayatı yaşadı. 

Asker kökenli olan Eisenhower 2. dünya savaşında müttefik kuvvetlerin komutanlığını yaptı ve sonra NATO’nun ilk komutanı oldu. Müthiş bir askeri kariyerden sonra 2 dönem üstlendiği ABD başkanlığında ise olağanüstü bir üretkenlik düzeyine ulaştı.

Yaptığı işler, öncülük ettiği yenilikler yakın tarihe yön verdi.

Peki, Eisenhower’ın üretkenlik sırrı neydi?

Sıradan insanlara göre neyi farklı yaptı, hangi stratejileri kullandı?

Eisenhower literatüre kendi adıyla geçen bir üretkenlik stratejisi geliştirip hayatının her alanında uyguladı. Her etkili yöntem gibi oldukça basit bir mantığı olan Eisenhower matrisi, görevleri öncelik ve önem sırasına göre tasnif etmeyi baz alır.

Bu yöntemde tüm aktivitelerinizi 4 kategoriye ayırırsınız.

1. Acil ve önemli.

2. Önemli fakat acil değil.

3. Acil fakat önemli değil. 

4. Ne acil ne de önemli. 

 

Acil ve önemli.

Hemen reaksiyon göstermeniz gereken işler. Öncelik skalasının en üstünde yer alırlar. 

Önemli biraz da acil olmasıyla ilişkilidir. Hemen çözüm üretmeniz gereken krizler, belli bir süre içinde tamamlanması gereken işler bu kategoriye girer. Aciliyet koşulu olduğu için öncelik vermeniz gerekir ancak hayatınızı tamamen bu tür işlerin işgal etmesi bir sonraki maddede açıklayacağımız ve hayatınızı çok daha derinden etkileyecek önemli görevleri aksatmanıza yol açabilir. 

E-postalar, toplantılar, iş randevuları bu kategoriye girer.

 

Önemli fakat acil değil. 

Aciliyet baskısı olmadığı için genellikle ihmal edilen görev ve aktivitelerdir. Sağlıklı bir hayat sürmek için spor yapmamız gerektiğini biliriz. Ama şu an spor yapmazsak muhtemelen ölmeyiz. Bilgili, kültürlü bir insan olmak isteriz ve bunun için kitap okumamız gerekir. Ama şu an kitap okumazsak muhtemelen hayatımız kararmaz. Örnekleri çoğaltabiliriz. Acil işler alınlarında kartvizitle gezerler. Biliriz onları. Üzerimizde baskı kurarlar ve muhtemelen de ertelemeden yaparız. 

Ancak önemli işlerde aciliyet baskısı olmadığı için görmezden gelmek kolaydır. Erteleriz. İlerde telafi edeceğimize kendimizi ikna ederiz. Böylece sorunlar birikir, birikir ve nihayet kendimizi telafisi mümkün olmayacak açmazların içinde buluruz. 

Bu durum esasında hasat yasası olarak da bilinir. Ne ekerseniz eninde sonunda onu biçersiniz. Bu doğal bir süreçtir. Kestirmesi yoktur. 

Bir aktivite hayat misyonunuza, hedeflerinize katkıda bulunuyorsa önemlidir.

Spor yapmak, sağlıklı beslenmek, kitap okumak, birikim yapmak gibi görevler bu kategoriye girer.

 

Acil fakat önemli değil. 

Bu tür işlerde aciliyet baskısı vardır ancak size bir katkısı yoktur. Hayatınıza bir anlam ya da işlev katmaz. Bir başkasına delege edebilirsiniz. Otomasyona bağlayıp vakit ve enerji harcamadan yapılmasını sağlayabilirsiniz. Hayatınızda işgal ettiği zaman ve alanı minimize edebilirsiniz.

Bazı rutin ama işlevsiz toplantılar ve görüşmeler; arkadaş baskısıyla hemen katılmanız beklenen son dakika programları örnek olarak verilebilir.

 

Ne acil ne de önemli. 

Hayatınızdan tamamen çıkarın ya da minimize edin. Aciliyet baskısı yok. Önemli de değil. Hedeflerinize ulaşma yolunda hiçbir katkısı yok. Hayatınızı daha anlamlı ve daha kolay hale getirmiyor. O halde hayatınızdan çıkarın. 

Televizyon izlemek, sosyal medya vakit öldürmek gibi aktiviteler bu kategoriye girer.

 

EISENHOWER MATRİSİ

	Acil	Acil Değil
Önemli	Hemen yap.	Karar ver. Planla. İlk fırsatta yap.
Önemli Değil	Delege et. Otomasyona bağla. Minimize et.	Hayatından çıkar.

 

Aktiviteleri aciliyet ve önem skalasına göre tasnif etmek basit bir işlemdir. Zor olan bu tasnife kararlılıkla uymak ve hayatınız boyunca davranışlarınızı, görevlerinizi bu doğrultuda önceliklendirmektir.  

Bu metodun işlemesi için önemli olanı tespit etmelisiniz. Bu çok kolay olmayabilir. Zira önemli ve acil arasındaki çizgi bazen hayatın olağan kaosu içinde belirsizleşebilir.

Bu tasnifi yaparken Eisenhower’in şu ünlü sözü bir çerçeve sağlayabilir:

‘Önemli olan nadiren acildir, acil olansa nadiren önemli.’

Eisenhower matrisinin asıl faydası sizi neyin daha önemli olduğu sorusunu sormaya zorlamasıdır. Böylece hayatınıza bir değer ve anlam katmayan işleri bilinçsizce tekrarlamak yerine hayatınızdan tamamen çıkarmaya teşvik eder. 

Bu hayatta nihai amacınızın ne olduğunu bilmiyorsanız zaman israfı olan (önemsiz) işleri tespit etmek zor olabilir. Bu nedenle öncelikle hayat amacınızı ve değerlerinizi netleştirmeniz gerekir.

Eisenhower matrisinin temelindeki şu iki soruyu cevaplamanız size yardımcı olacaktır: 

1. Nihai amacınız nedir?

2. Hayatınıza anlam katan asıl değerler nelerdir?

Bu sorulara cevap vermek hayatınızda neyin önemli olduğuna dair zihninizi berraklaştıracaktır. Öncelikleriniz daha belirgin hale gelecektir. Sizin için neyin önemli olduğunu tespit ettiğiniz zaman hayatınızda hangi aktivitelere yer vereceğinize ve hangi aktiviteleri hayatınızdan çıkaracağınıza karar vermek çok daha kolay olacaktır.

Eisenhower matrisi üretkenliğinizi artırmak için yararlanabileceğiniz çok basit ama oldukça etkili bir yöntemdir. Aynı zamanda hayat amaçlarınıza katkısı olmayan tüm aktiviteleri hayatınızdan çıkarmak ve önemli olanı hayatınızın odağına almak için de çok kullanışlı bir stratejidir.